Diyarbakır Surları’nda ‘Diriliş’ vakti

Diyarbakır Büyükşehir Belediyesi, UNESCO Dünya Kültür Mirası Listesi’nde yer alan Diyarbakır Surları’nı gelecek nesillere taşımak amacıyla başlattığı restorasyon çalışmaları genişleyerek devam ediyor.

UNESCO Dünya Kültür Mirası Diyarbakır Surları, kentin sayısız eserlerinin başında gelmektedir. Kuşbakışı kalkan balığını andıran biçimiyle kenti baştanbaşa kuşatmış ve İç Kale ve Dış Kale olmak üzere iki bölümden oluşmuştur. Diyarbakır Surları, eskilik ve yükseklik bakımından dünyadaki kaleler arasında birinci sırada yer alır. Tamamına yakın kısmı günümüze ulaşan ve birçok medeniyetin izlerini taşıyan Diyarbakır Kalesi, zamana meydan okuyarak yaklaşık beş bin yıldır ayakta durmaktadır. 3-5 metre kalınlığı ve 11-12 metre yüksekliği ile görülmeye değer bir heybete sahiptir. 5.500 metre uzunluğundaki Diyarbakır Surları, 82 burçla taçlandırılmış ve şehrin boynuna adeta bir gerdanlık gibi sarılmıştır. Milad öncesi ve milad sonrası izleri, 63 ayrı kitabede ve sayısız figürlerinde saklamış, bir yazıtlar ve kabartmalar müzesi niteliğine sahiptir. Kültürel kimliğiyle; yalnız Türkiye’nin değil, tüm dünyanın da en önemli kentlerinden biri sayılır. Kent tarihsel potansiyeliyle adeta bir Açık Hava Müzesi niteliğindedir. Birçok medeniyete beşiklik eden kent döneminin tanığı olmuş ve gelen her medeniyetin izlerini barındırmaktadır.

Diyarbakır Surları’nı gelecek nesillere aktarma amacıyla Büyükşehir Belediyesi’nce ‘Surlar’da Diriliş Başlıyor’ mottosuyla restorasyon çalışması başattıldı. Diyarbakır Valisi Münir Karaloğlu’nun girişimleriyle başlatılan çalışmanın sonucunda kentte önemli bir değer kazandırılması amaçlanıyor. 

“Surları ecdadımızdan devraldığımız gibi gelecek nesillere aktaracağız” diyen Vali Karaloğlu, “Burçların arka yüzünde insanlar burçlara bitişik evler yapmışlar, kendi evlerini genişletmek için burçların orijinal duvarlarını sökerek orda yüklükler, surların orijinal duvarının içerisine yaptıkları evin tabliyesini yerleştirebilmek için tahribatlar oluşturulmuş. İşte bunların tamamı bu restorasyonla giderilecek ve surları İnşallah ecdadımızdan devraldığımız gibi bizden sonra gelecek nesillere de yaşayacak bir şekilde aktarmanın derdi içerisindeyiz” dedi. 

 

Surlarda restorasyonun yanı sıra, Çevre Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı tarafından önce gecekondu yapıların temizlendiğini aktaran Vali Karaloğlu, bu bölgelerde Millet Bahçesi yapıldığını ifade etti. Vali Karaloğlu, “Tamamladığımızda gerçekten iki sene öncesiyle bugün arasında fotoğrafları yan yana koyduğunuzda inanılmaz bir görüntü ortaya çıkacak. O zaman gerçekten Diyarbakır surlarını özellikle dışarıdan gezmenin o dışarıda surların üzerindeki kabartmaların, yazıların, kitabelerin seyrederek gezmenin keyfini hep birlikte varmış olacağız. Amacımız, Dünya Kültür Miras Listesi’nde bulunan insanlığın artık ortak değeri olmuş ve Diyarbakır’ın en çok bilinen ve Diyarbakır’ı tanıtırken en çok kullandığımız değerimiz olan Diyarbakır Surlarını muhafaza etmek ve gelecek nesillere kendi orijinal haliyle devrede bilmektir” diye konuştu.  

UNESCO’nun Dünya Kültür Mirası Listesi’ne 2015’te 82 burcu ve 5 bin 200 metre uzunluğuyla giren surlarda yapılan çalışmalar, Kültür ve Turizm Bakanlığının oluşturduğu Bilim Komisyonu ve uzmanlardan oluşan Danışma Kurulunca titizlikle kontrol ediliyor.